ข้ามไปเนื้อหา

ลิ่มนิ้ว

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
ผังลิ่มนิ้วทั่วไป (แสดง 3 อ็อกเทฟ)
ลิ่มนิ้วที่อยู่บนแกรนด์เปียโน

เครื่องลิ่มนิ้ว หรือ คีย์บอร์ด คือชุดของก้านเสียงหรือคีย์ที่อยู่ติดกันซึ่งสามารถกดด้วยนิ้วได้ เป็นส่วนประกอบของเครื่องดนตรีหลายชนิด ปกติลิ่มนิ้วมักจะมีคีย์ในการเล่นชุดละ 12 ก้านเสียงสำหรับบันไดเสียงแบบตะวันตก มีทั้งอันสั้นและอันยาวประกอบกันและวนซ้ำกันไปเรื่อยในช่วงอ็อกเทฟ การกดคีย์บนลิ่มนิ้วจะทำให้เครื่องดนตรีนั้นส่งเสียงออกมา ไม่ว่าจะด้วยวิธีการเคาะสายสตริงหรือเดือยแหลม (สำหรับเปียโน เปียโนไฟฟ้า แคลฟวิคอร์ด) การดีดสายสตริง (ฮาร์ปซิคอร์ด) การทำให้อากาศไหลผ่านท่อ (ออร์แกน) หรือการตีระฆัง (แคริลลอน) ส่วนในเครื่องดนตรีไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ การกดคีย์จะทำให้เกิดการเชื่อมต่อในแผงวงจร (แฮมมอนด์ออร์แกน เปียโนดิจิทัล ซินทีไซเซอร์) และเนื่องจากเครื่องดนตรีประเภทลิ่มนิ้วที่เป็นแบบสามัญที่สุดคือเปียโน ผังลิ่มนิ้วจึงอาจเรียกว่าเป็น คีย์บอร์ดเปียโน

ปรกติแล้วลิ่มนิ้วอันยาวจะเป็นสีขาว มี 7 อันในหนึ่งอ็อกเทฟ ไล่เรียงไปตามบันไดเสียง C เมเจอร์ (C D E F G A B) ส่วนลิ่มนิ้วอันสั้นเป็นสีดำ มี 5 อันในหนึ่งอ็อกเทฟ จะอยู่ระหว่างลิ่มนิ้วสีขาว เป็นครึ่งขั้นเสียงของ C เมเจอร์ (C/D D/E F/G G/A A/B) ในเครื่องดนตรีบางชนิด เช่นไพป์ออร์แกนและฮาร์ปซิคอร์ด อาจใช้สีสลับกัน จากขาวเป็นดำและจากดำเป็นขาว แต่ก็มีผังลิ่มนิ้วที่เหมือนกัน